Co to jest krążek międzykręgowy?
Krążek międzykręgowy jest to dysk znajdujący się pomiędzy kręgami. Nie jest on ukrwiony, substancje odżywcze otrzymuje dzięki przepływowi płynów przez blaszki graniczne (są to powierzchnie górne i dolne kręgów). Podczas kompresji czyli obciążenia płyn z wnętrza dysku jest wyciskany przez blaszkę graniczną. Zmniejsza się wysokość dysku, natomiast kiedy obciążenie znika, przepływający płyn przywraca dysk do pierwotnej wysokości. Cały proces umożliwia dostarczanie tlenu i substancji odżywczych.
Kręgi – co mają wspólnego z aktywnością?
Kręgi składają się z istoty zbitej, która otacza istotę gąbczastą – warstwa z zawieszonymi beleczkami kostnymi tworzącymi rusztowanie. Przy braku aktywności fizycznej lub osteoporozie beleczki kostne stają się cieńsze i niektóre zanikają.
Zbyt duże obciążenia np. ciężki martwy ciąg (podnoszenie ciężarów) powoduje mikropęknięcia beleczek kostnych, natomiast w konsekwencji powstanie guzków Schmorla (uwypuklenia krążka międzykręgowego w górę lub w dół do sąsiedniego kręgu) lub dyskopatię.
Badanie przeprowadzone w 2000 roku (Lotz i Chin) wskazują, że nadmierne obciążanie kompresyjne kręgosłupa może doprowadzić do wzrostu śmiertelności komórek jądra miążdzystego krążka międzykręgowego. Wniosujemy więc, że niższe obciążenia pobudzają zdrowy rozwój kości wpływająć na stan zdrowia dysków i całego kręgosłupa.
Predyspozycje do przepukliny dysku:
1. Badania naukowe pokazują, że wielokrotne ruchy zginania kręgosłupa powodują przepukliny dysku (Adams i Hutton, 1982). Długie siedzenie zwiększa ryzyko przepukliny (Videman i in., 1990, Wilder i in., 1988).
2. Dominujący kiedunek obciążenia warunkuje miejsce występowania przepukliny (Aultman i in.,2005). Zgięcie do przodu z pochyleniem w prawą stronę najprawdopodobniej wywoła uwypuklenie po lewej, tylno bocznej stronie dysku. Jest to istotna informacja w treningu, ponieważ dalsze ruchy w tą stroną powodują pogorszenie. Warto znalęść wzorzec ruchu pokrywający się z umiejscowieniem przepukliny i wyeliminować go.
3. Szczupłe kręgosłupy lepiej tolerują zginanie niż grubsze. Dobrze zbudowane osoby nie powinny wykonywać dużej ilości brzuszków (Yattes i McGill, 2010).
4. Przepukliny częściej występują u młodych osób z powodu większej zawartości płynów (Adams i Hutton, 1988).
Jak uniknąć przepukliny dysku?
Wnioskując ruch to zdrowie zarówno dla kości jak również całej kolumny kręgosłupa.
Bibliografia:
1. Stuart McGill (2017) „Postaw na plecy”.
2. Lotz J.C., and Chin J.R. (2000), Intervertebal disc cell death is dependent on the magnitude and duration of spinal loading „Spine” 25 (12).
3. Adams M. A., Hutton W.C. (1982), Prolapsed intervertebal disc: A hyperflexion injury, „Spine” 7.
4. Videman T i in. (1990), Lumbar spinal pathology in cadaveric material in relation to history of back pain, occupation and physical loading, „Spine” 15(8).
